[ad_1]
Khi Quản Trọng ốm nặng, Tề Hoan Công đến gặp và nói: “Bệnh của Trọng phụ rất nặng, sau này có vấn đề gì, sao ta kham nổi đây. Trọng phụ có gì dạy bảo không?“.
Quản Trọng đáp: “Bổn vương mặc dù không đến hỏi ta, ta cũng có chuyện muốn nói với Bệ hạ. Dù vậy, bệ hạ vẫn không làm được!”
Tề Hoàn Công nói: “Trọng phụ muốn ta đi về đông, ta sẽ đi về đông, muốn ta đi về tây, ta sẽ đi về tây. Trọng phụ đã nói ta dám không nghe sao?
Quản Trọng đứng dậy, chỉnh lại áo mũ đáp: “Thần hy vọng Bệ hạ hãy bãi chức Dịch Nha, Thụ Điêu, Đường Vu và Công Tử Khai Phương. Dịch Nha dùng việc nấu ăn để hậu đãi Bệ hạ, người nói, duy chỉ có mùi vị của trẻ con là chưa được nếm qua, Dịch Nha bèn hiến con của mình nấu cho Bệ hạ thưởng thức, con người mà không có tình yêu với con cái, liệu có thể yêu Bệ hạ được sao? Bệ hạ yêu nữ sắc mà tật đố, Thụ Điêu vì Bệ hạ mà đem tỳ nữ hầu hạ mình đưa vào cung hầu hạ Bệ hạ,hắn đến thân thể của mình còn không yêu thì liệu có yêu Bệ hạ được không? Công tử Khai Phương phụng dưỡng Bệ hạ, mười lăm năm không về thăm người thân, mà nước Tề và nước Vệ chỉ cách vài ngày đường là đã tới. Người không có tình nghĩa với song thân như vậy liệu có thể có tình nghĩa được với Bệ hạ? Thần còn nghe nói: Ngụy quân tử thì không thể lừa dối được mãi. Còn đám người mà toàn làm điều xấu nhất định chết cũng không yên thân”. Hoàn Công nói, “Được rồi.”
Sau khi Quản Trọng chết và việc chôn cất hoàn tất, Tề Cảnh Công bèn bãi quan Dịch Nha, Thụ Điêu, Đương Vu và Công Tử Khai Phương. Nhưng Khi Đường Vu bị bãi quan, Cảnh Công mắc một chứng bệnh lạ, khi không có Dịch Nha nấu ăn, ông thấy khẩu vị thức ăn không còn ngon, khi Thục Điêu bãi quan ông thấy cung điện hỗn loạn.
Hoàn Công nói: “Ôi Quản Trọng, chắc ông nhầm lẫn rồi!” Vì vậy, đã phục chức lại cho bốn người đó.
Một năm sau, bốn người kia làm loạn, đem nhốt Hoàn Công vào căn phòng không được ra ngoài. Chỉ có một cung nữ lẻn vào chỗ của Cảnh Công qua một cái lỗ nhỏ. Hoàn Công nói, “Tôi đói muốn ăn, ta khát muốn uống nước, đều không được, tại sao?”
Cung nữ đáp: “Dịch Nha, Thục Điêu, Đường Vu, Khai Phương, bốn người họ đã chia nhau nước Tề, đạo lộ đã 10 ngày không thông, Khai Phương đem 700 mẫu đất và nhân khẩu cống cho Vệ Quốc, đồ ăn sắp không có nữa rồi”.
Hoàn Công nói: “Thì ra là như vậy! Lời của hiền nhân thật là cao minh! Nếu như chết mà không biết thì còn tốt, chết mà như thế này, ta còn mặt mũi nào mà gặp Trọng phụ ở dưới suối vàng đây?” Sau đó Cảnh Công lấy vải quấn quanh đầu rồi chết.
Mười một ngày sau khi ông chết, xác giun bò ra khỏi khe cửa, người ta mới phát hiện ra. 67 ngày sau, khi tình hình nội loạn ở Tề lắng dịu, Hoàn Công mới được khâm liệm. Phải hơn tám tháng sau, ông mới được chôn an táng.
Lấy đức để trị, từ xưa dùng người phải xem đức, đạo đức được coi là chí thượng, nhân phẩm là đầu tiên. Bởi vì “ý thành mà tâm chính, tâm chính là do tu thân, tu thân rồi tề gia, tề gia rồi mới trị quốc, trị quốc rồi mới bình được thiên hạ”.
Tình cảm phụ mẫu rất thiêng liêng, cha mẹ vì con mà đau lòng, con cái hiếu kính phụ mẫu, thế nhưng Dịch Nha đem con của mình hấp lên cho Hoàn Công, Thụ Điêu tự xử cung hình, Khai Phương 15 năm không về thăm bố mẹ, như thế đã phạm phải những đạo lý thường tình của con người, liệu có thể phò tá cho quân vương, hẳn là “hư tình giả ý”, tất nhiên sẽ có mưu đồ khác, ngụy quân tử cũng sẽ không được lâu.
Tề Hoàn Công không nghe theo lời khuyên của Quản Trọng mà sử dụng lại 4 người này làm loạn, Hoàn Công chết sau 2 tháng vẫn không được khâm liệm.
Tề Hoàn Công chết vì vi phạm thiên lương, đạo lý làm người, làm sao lại có người muốn ăn thịt trẻ con làm Vua được? Thứ hai Cảnh Công không dùng người tài đức mà dùng lại những kẻ vô đạo đức, đi ngược lại giá trị của một bậc đế Vương.
Đế Vương cai quản bằng đức hạnh, nhưng Hoàn Công và đại thần của ông ta đều là những kẻ vô đạo đức. Khi một người không có đạo đức cai trị thì xã hội tất loạn, nước tất vong. Bài học của Tề Hoàn Công thật sâu sắc!.
Nguyệt Hòa
Theo Secretchina
[ad_2]
