[ad_1]

“Cửu tử đoạt đích” khiến Khang Hy rơi vào khốn cảnh, tù nhân sau khi ra ngục chỉ nói một câu mà giải quyết được vấn đề

Hoàng đế Khang Hy triều đại nhà Thanh tại vị 61 năm và sinh được 35 hoàng tử, hoàng tử thứ 2 Dận Nhưng là con của hoàng hậu Hách Xá Lý thị (hoàng hậu Hiếu Thành Nhân), được Khang Hy phong làm hoàng thái tử, nhưng mà các hoàng tử sau khi lớn lên tranh đoạt ngôi vị hoàng đế, không ai nhường ai, tạo thành cục diện “Cửu tử đoạt đích” (9 người con tranh đoạt ngôi vị), việc này khiến cho người có tài trí mưu lược kiệt xuất như Khang Hy cũng phải mệt mỏi rất nhiều.

Khang Hy thậm chí còn lo rằng chính mình sẽ có ngày “Đình thi bất cố, thúc giáp tương công” (từ tích Tề Hoàn Công thời Xuân Thu, câu chuyện nói về việc con cái tranh giành gia sản mà chém g¡ết lẫn nhau, bỏ mặc xác cha mẹ).

Sau khi thái tử Dận Nhưng hai lần bị phế, Khang Hi từng có lần lâm vào khốn cảnh. Lúc này ông nghe đại thần tâm phúc Lý Quang Địa tiến cử, từ trong ngục thả ra một tội phạm tên là Phương Bao. Điều kỳ lạ nhất là Phương Bao này sau khi ra ngục, chưa lấy được chức quan đã trực tiếp đến thư phòng phía nam của hoàng cung hiến kế lập người kế vị, việc này tồn tại tương đối truyền kỳ trong lịch sử nhà Thanh.

Phương Bao là người huyện Đồng Thành, An Huy, từ nhỏ thông minh, 4 tuổi đã có thể làm câu đối, 7 tuổi đọc “Sử ký”, 16 tuổi tham gia khoa cử. Sau đó tới kinh thành và vào Quốc tử giám, dùng văn kết bạn. Vào lúc đó, Lý Quang Địa là đại học sĩ, đọc được văn chương của ông, ca ngợi ông là sau u Dương Tu và Hàn Dũ, thì ông là người thứ 3 có thể viết ra được văn chương như vậy, làm cho Phương Bao nổi tiếng ở Quốc tử giám.

Năm Khang Hy thứ 45, Phương Bao thi đậu tiến sĩ đứng ở vị trí thứ 4, nhưng vì mẹ bị bệnh nặng mà phải bỏ thi đình, vội trở về quê chăm sóc cho mẹ già. Điều này cho thấy Phương Bao là một người rất có hiếu. Năm Khang Hy thứ 50, trong “Nam sơn tập” của Đới Danh Thế đã nhiều lần viết danh hiệu Nam Minh, xúc phạm đến điều cấm kỵ của nhà Thanh, Phương Bao bởi vì viết lời tựa cho “Nam sơn tập” mà bị dính líu và bị bắt vào tù.

Ở trong tù, Phương Bao không giống như những phạm nhân khác kêu oan, mà là cả ngày ngồi ở bàn, kiên trì biên soạn 2 bộ tác phẩm của mình là “Tang lễ hoặc vấn” và “Lễ ký tích nghi”. Thấy rằng bản thân không còn nhiều thời gian, ông làm việc cả ngày lẫn đêm, đến nay hai bộ tác phẩm này đã trở thành tư liệu quan trọng trong nghiên cứu cổ lễ. Trải qua 2 năm trong lao ngục, Phương Bao được tri phủ Giang Ninh tự mình đưa tới kinh thành, Phương Bao lúc này mới biết là Lý Quang Địa nghĩ cách cứu viện, nhờ vậy mới may mắn thoát nạn.

Lúc ấy Khang Hy đang cần cố vấn, Lý Quang Địa mới tiến cử Phương Bao ở trong ngục. Sau khi gặp Phương Bao, Khang Hi cũng cảm thấy người này có cốt cách, đối với học thức của ông thì cũng khen ngợi không ngừng. Nhưng bởi vì Phương Bao là ‘tội nhân’, cho nên cũng không có chức quan, mặc áo vải trắng, được Khang Hi cho vào thư phòng phía nam, trở thành cố vấn, phụ tá Khang Hy xử lý việc triều chính.

Mọi người đối đãi với ông dùng lễ của tể tướng, cho nên còn được gọi là “tể tướng áo vải”. Một ngày nọ, Khang Hy hỏi Phương Bao là người con trai thứ tư và người con trai thứ 14 thì lập ai làm người kế vị thì tốt hơn. Thông thường các đại thần đều sẽ trốn tránh không dám trả lời, nhưng Phương Bao thì không như vậy, nói ra một câu lại có thể giải quyết thành công nỗi phiền não của Khang Hi.

Ông đáp: “Nhìn hoàng tôn. Một hoàng tôn tốt, ít nhất có thể bảo vệ giang sơn Đại Thanh 3 đời thái bình!” Bằng cách này, Dận Chân đã được lập làm hoàng đế, trở thành hoàng đế Ung Chính về sau. Ung Chính sau khi đăng cơ đã ân xá tội cho Phương Bao, cũng trao cho chức quan, Phương Bao cũng đề xuất rất nhiều kiến nghị để cải thiện dân sinh, giúp bách tích toàn quốc thu được lợi ích. Về sau Ung Chính băng hà, Càn Long kế vị nhưng vẫn mời Phương Bao vào thư phòng phía nam.

Năm Càn Long thứ 7, Phương Bao bởi vì bị bệnh nên cáo lão xin về quê, Càn Long ban thưởng rất hậu, hơn nữa còn sai con trai trưởng Vĩnh Hoàng tự mình đưa tiễn. Phương Bao sau khi trở về cố hương thì đóng cửa viết sách, không tiếp khách. 7 năm sau, cũng chính là ngày 18 tháng 8 năm Càn Long thứ 14 (năm 1749), Phương Bao bị bệnh qua đời, hưởng thọ 82 tuổi.

Từ tù nhân đến “tể tướng”, Phương Bao tại triều Thanh cũng chỉ là làm kinh động một chút, vậy mà lại được 3 đời đế vương tôn trọng, được thừa nhận cả mấy trăm năm! Có học giả cho rằng, Phương Bao tuy là một người tri thức bình thường, nhưng ông lại là một văn nhân cổ đại đáng được kính ngưỡng.

Tiểu Phàm biên dịch
Theo Soundofhope

Xem thêm

[ad_2]