Võ Cường

Phường Võ Cường ở phía Tây Nam Thành phố Bắc Ninh, phía Bắc giáp với phường Ninh Xá, phường Kinh Bắc, phía Đông giáp phường Đại Phúc, phía Nam giáp xã Khắc Niệm, Thị Trấn Lim Thị trấn Lim (huyện Tiên Du), phía Tây Bắc giáp phường Phong Khê. Phường Võ Cường có diện tích tự nhiên 7,957 km², dân số 21.598 nhân khẩu với 5.472 hộ. Phường Võ Cường là một trong 19 đơn vị xã, phường thuộc Thành phố Bắc Ninh – Tỉnh Bắc Ninh. Mặc dù diện tích đất nông nghiệp đã chuyển đổi sang đất đô thị, song diện tích đất sản xuất nông nghiệp của phường vẫn còn khá lớn tập trung ở 02 khu Xuân Ổ A, Xuân Ổ B và các khu còn lại với gần 300 đất canh tác.

Võ Cường hiện bao quanh bởi các con đường Quốc lộ 38 (Đường Nguyễn Trãi), Quốc lộ 1A mới (Cao tốc – Hà Nội – Lạng Sơn) và tỉnh lộ 295B (1A cũ – Đường Nguyễn Văn Cừ), đường sắt Hà Nội – Lạng Sơn.

Các tuyến đường nội thành: Nguyễn Cao, Hoàng Hoa Thám, Ngô Tất Tố, Nguyễn Quyền, Bình Than, Lý Anh Tông, Lý Thần Tông, Lê Thái Tổ…

Võ Cường là vùng đất cổ, theo các tư liệu lịch sử, cách đây khoảng 3000 – 3500 năm, nơi đây đã có các nhóm dân Lạc Việt sinh sống. Lúc bấy giờ cảnh quan thiên nhiên của vùng đất này còn hoang sỏ, rậm rạp. Hướng Đông Nam có ngọn núi Sẻ, núi Bồ, có dòng sông cổ Tiêu Tương và con KênhTào Khê chảy qua với nhiều huyền tích, huyền thoại kỳ thú.

Các cuộc thăm dò, khai quật khảo cổ học vào những năm 1970 của thế kỷ XX, tại cánh đồng Thùng Lò, Chùa Lái (Xuân ổ A – Xuân Ổ B) ngày nay đã phát hiện được những di chỉ khảo cổ, nơi cư trú của người Việt xưa với nhiều dấu tích, di vật quý giá. Tại địa điểm này, các nhà khảo cổ học thuộc Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Trường Đại học khoa học xã hội và nhân văn)đã tìm thấy nhiều loại đồ đá như: Rìu, bôn đá, bàn mài đá, vòng trang sức…với nhiều loại hoa văn khác nhau. Các di chỉ này được xác định là thuộc văn hóa Đông Sơn, có niên đại khoảng 3000 – 3500 năm.

Phường Võ Cường (Trước đây là xã Võ Cường), trước Cách mạng Tháng Tám 1945 được gọi là vùng đất Ba huyện, nằm giáp danh trên địa bàn tiếp giáp của 3 huyện: là Huyện Võ Giàng, Tiên Du, Yên Phong, gồm 3 cụm dân cư: Bồ Sơn, Hòa Đình, Xuân Ổ.

– Xã Hòa Đình (nhất xã nhất thôn): Còn có tên nôm là làng Nhồi – Phố Nhồi, (hay Lỗi Đình – Nay là Khu Hòa Đình), tiếp giáp với Thành cổ Bắc Ninh, nơi đóng các cơ quan đầu não của thực dân phong kiến trước đây.

Xã Xuân Ổ (nhất xã nhị thôn): Có tên nôm là làng Ó, bao gồm 2 thôn là: Ưng (Ó chợ) và Trà (Ó chè), nay gọi là Khu Xuân Ổ A và Xuân Ổ B. Làng Xuân Ổ xưa được gọi là Ma ổ trang, là vùng quê có nhiều dâu gai và quạ, vì thế có tên nôm là Ó, sau này đổi thành Xuân Ổ.

Xã Bồ Sơn (Trước đây gọi là Bò Sơn, gọi cho rễ) bao gồm 2 thôn là Bồ Sơn (Làng Bò) và Khả Lễ (Làng Sẻ), hai thôn này nằm ở ven núi Bồ, núi Sẻ. Nay là Khu Bồ Sơn và khu Khả Lễ. Sau Cách mạng Tháng Tám 1945, Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, đã xóa bỏ cấp Tổng, xã Hòa Đình và Bồ Sơn thuộc Huyện Võ Giàng, xã Xuân Ổ sáp nhập với Dương  Ổ thành xã Xuân Dương thuộc Huyện Yên Phong.

Năm 1948, xã Võ Cường được thành lập, bao gồm 4 thôn là: Hòa Đình, Bồ Sơn, Khả Lễ, Xuân Ổ thuộc Huyện Võ Giàng. Cuối năm 1949, thị xã Bắc Ninh được tái lập, xã Võ Cường là một trong 8 đơn vị hành chính cơ sở của Thị xã Bắc Ninh.

Tháng 10 năm 1957 xã Võ Cường lại chuyển về Huyện Võ Giàng.

Tháng 5 năm 1961 xã Võ Cường được chuyển về Huyện Tiên Du.

Ngày 27/10/1962, Quốc hội kháo II ra Nghị quyết hợp nhất hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang thành tỉnh Hà Bắc. Năm 1963 hai Huyện Từ Sơn và Tiên Du sáp nhập thành huyện Tiên Sơn, xã Võ Cường thuộc huyện Tiên Sơn, tỉnh Hà Bắc.

Tháng 6 năm 1985 theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, xã Võ Cường lại tách khỏi huyện Tiên Sơn về Thị xã Bắc Ninh.

Năm 1991 UBND tỉnh Hà Bắc cho phép thôn Xuân Ổ tách ra tái lập thành hai thôn mới là Xuân Ổ A và Xuân Ổ B như vậy xã Võ Cường, nay là phường Võ Cường có 5 khu là: Hòa Đình, Bồ Sơn, Khả Lễ, Xuân Ổ A, Xuân Ổ B.

Ngày 6/11/1997, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa IX đã ra Quyết định phê chuẩn việc tái lập hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang, xã Võ Cường thuộc thị xã Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. Ngày 9 tháng 4 năm 2007,Thực hiện Quyết định số 60 của Thủ tướng Chính phủ, Thành phố Bắc Ninh được thành lập, Phường Võ Cường được thành lập trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên, dân số xã Võ Cường.

Phường Võ Cường bao gồm 5 khu phố:

– Hòa Đình (khu phố loại 1).

– Bồ Sơn (khu phố loại 1)

– Khả Lễ (khu phố loại 1).

– Xuân ổ A (khu phố loại 1).

– Xuân ổ B (khu phố loại 1).