Biết mình biết người mới được gọi là cao quý

Không phải là bạn xuất thân càng ưu việt thì càng cao quý. Không phải bạn có càng nhiều tài sản thì càng cao quý. Cũng không phải bạn được người khác phục vụ thì trở nên cao quý…

Cao quý chính là phẩm chất ưu tú, là nơi thi vị của tâm hồn, là cốt cách tinh thần của người biết cảm ân và là giá trị sống trên thế gian. Cao quý chân chính có được từ học thức, thiện lương, khoan dung, nhân ái và tu dưỡng làm người.

Sống ở đời, trong cách nhìn của mỗi người đối với mỗi chuyện đều có chỗ chưa rõ, khi bạn không ở trong hoàn cảnh đó, có lẽ sẽ càng không có cùng cách nhìn nhận; khi phát sinh chuyện gì đó, bạn có thể tiếp nhận lời đề nghị của người khác, hay vẫn khăng khăng giữ ý kiến của mình? Có ưu khuyết điểm gì?

Người xưa cho rằng những gì tốt đẹp hơn chính mình mới gọi là cao quý, tốt đẹp hơn người khác không phải là cao quý. Cao quý thực sự là tốt đẹp hơn chính mình trước đây. Nếu muốn sống trên đời này có danh tiếng và vinh quang thì phải học cách so sánh với chính mình, khiến bản thân ở hiện tại có tiến bộ hơn bản thân trước đó, khiến bản thân ngày hôm nay ưu tú hơn ngày hôm qua, bản thân của năm nay trác việt hơn năm ngoái.

Ngày xưa có một vị quốc vương yêu cầu một vị đại thần triệu tập một số người bị mù đến để sờ voi; sau khi sờ xong, vua hỏi từng người bị mù xem họ đã sờ được gì. 

Người sờ vòi trả lời: “Con voi sinh ra giống củ cải trắng”, người sờ tai thì bảo: “Con voi sinh ra giống cái ki hốt rác”, người sờ đầu thì nói: “Con voi sinh ra giống như hòn đá”, người sờ mũi thì nói: “Con voi sinh ra giống như cái chày”. Người sờ chân nói: “Con voi sinh ra giống cái cối bằng gỗ”. Người sờ lưng thì nói: “Con voi sinh ra giống như cái giường”. Người sờ bụng thì nói: “Con voi sinh ra giống cái vò gốm”. 

Bởi vì mỗi người sờ mỗi chỗ khác nhau, nên đối với hình dáng của con voi có cách nhìn bất đồng. Kỳ thực cái mà họ sờ đều là con voi, nhưng là con voi không hoàn chỉnh. Tương tự như bản tính lương thiện ẩn sâu trong mỗi người, nếu người ta quá chấp trước vào một chút sự việc bề ngoài hoặc câu chữ mà cho đó thật sự, thì cũng tương tự người mù sờ voi, chỉ thấy được một phần của sự thật, liền bám cứng vào điều mình nhận thức được, thậm chí cho rằng điều người khác nhận thức đến không phải là không đúng, như vậy ngược lại đã bị mất phương hướng và mất đi khả năng xem xét bản chất lương thiện cao cả trong tâm hồn.

Câu chuyện này được đúc kết thành thành ngữ “Người mù sờ voi” (“Manh nhân mô tượng”), dùng để ví von lấy cái nhìn thiên vị mà cho rằng đó là toàn bộ sự việc không thể hiểu rõ chân tướng.

Vì sao cùng là sờ vào một con voi, mà nhận thức mỗi người về hình dáng của nó đều khác nhau vậy? Trong sinh hoạt hàng ngày, phải chăng có rất nhiều chuyện bạn cùng người thân, đồng nghiệp cũng có những góc nhìn nhận cuộc sống khác nhau, chúng ta có tôn trọng ý kiến của người khác hay chỉ biết khăng khăng bảo vệ quan điểm của mình. 

Tâm niệm nảy sinh sẽ tác động đến thân thể, nếu tâm bình hòa yên tĩnh, lòng thanh thản bao dung, quang minh chính đại, thì khí huyết hài hòa, ngũ tạng yên định, thân thể sẽ khỏe mạnh, nét mặt nhờ đó bình ổn, thần sắc sáng sủa, khiến người khác nhìn vào cũng cảm thấy dễ chịu, thoải mái, vì vậy mà việc giao tiếp thân thiện, vui vẻ.

Tự tin là một loại sức mạnh, cho dù sự tự tin của bạn có đôi chút mù quáng, nếu không liên quan tới đại cục, bạn có thể điều chỉnh tâm tính của mình trong quá trình thực hiện, tìm thấy vị trí thỏa đáng của mình. Nhưng nếu bạn tự tin một cách mù quáng, tự nhiên bạn sẽ mất đi tất cả.

Lý tưởng là ngọn hải đăng, là một loại sức mạnh nhân cách. Làm người thì không có ai là ngốc cả! Cảnh giới của sinh mệnh, tương lai của sinh mệnh, nằm trong sự chọn lựa của bạn, chỉ để xem xem bạn chứa thứ gì trong tâm mình.

Hằng Tâm – Nguồn Soundofhope