[ad_1]
Xã hội ngày nay, thật khó để phân biệt kiểu người quân tử và tiểu nhân. Và làm sao biết mình được xếp vào kiểu người nào?
Thời xưa, người quân tử rất phổ biến trong xã hôi. Bởi vì đó là chuẩn tắt làm người, và mọi người đều lấy làm hình mẫu để mọi người tu dưỡng và làm theo. Còn ngược lại, kẻ tiểu nhân thường bị mọi người xa lánh. Trong xã hội hiện đại ngày nay, người đạt chuẩn mực là “quân tử” ngày xưa không còn nhiều nữa. Tuy nhiên vì các giá trị quan niệm đạo đức đã thay đổi, nên con người cũng thay đổi. Và nhiều người cũng không còn biết về trước đó là trạng thái con người và xã hội ra làm sao.
Làm sao để nhận ra được đâu là người quân tử? Và đâu là kẻ tiểu nhân? Hãy tham khảo 10 cách phân biệt dưới đây của cổ nhân để lại.
1. Xét nhân phẩm: Quân tử yêu cầu mình, tiểu nhân yêu cầu người khác
Người quân tử luôn yêu cầu chính mình, ước thúc chính mình, và thay đổi chính mình. Kẻ tiểu nhân lại yêu cầu người khác theo ý mình, muốn cải biến và thay đổi người khác.
Quân tử tự nhiên biết phản tỉnh, nhìn lại sai sót của bản thân để sửa đổi. Họ có phẩm chất tự lập tự cường, tự tìm thiếu sót của mình và biét từ đó, sửa đổi khuyết điểm của mình.
Tiểu nhân thường không bao giờ suy xét bản thân, luôn đẩy sai lầm và trách nhiệm cho người khác, có thói quen đổ lỗi, đẩy trách nhiệm. Bản thân họ không thể tự thay đổi và không có ý định hoàn thiện nhân cách theo chuẩn mực.
2. Xét sự lựa chọn: Quân tử kiên định, tiểu nhân dễ thay lòng đổi dạ
Khi người quân tử gặp khó nạn dù cho đến cùng đường; họ vẫn kiên trì giữ vững nguyên tắc sống của mình. Kẻ tiểu nhân thì ngược lại, sẽ lập tức gió chiều nào che chiều ấy. Họ tìm cách xoay sở để đạt lợi ích cho mình bất chấp các chuẩn mực sống.
Trong sự nghè khổ, người quân tử không chấp vào lợi ích và danh tiếng. Họ vẫn giữ vững phẩm chất đạo đức của mình và làm gì cũng nghĩ cho người khác. Kẻ tiểu nhân thường đặt lợi ích và danh tiếng lên trên các giá trị đạo đức; dễ làm ra những việc không tốt cho người khác. Ngoài ra còn có kiểu người “ngụy quân tử” cũng không quá khó để phân biệt. Chỉ cần dựa trên cách chuẩn tắc đạo đức, phẩm cách là có thể nhận ra được.
3. Xét sự kết giao: Quân tử kết giao không câu kết, tiểu nhân câu kết chứ không kết giao
Người quân tử có thể kết giao với ai kỳ ai cũng đều dùng công tâm đối đãi. Không kéo bè kết phái; không gây khích động, mâu thuẫn, dán cách, thị phi cho mọi người. Kẻ tiểu nhân thường dùng sự lôi bè kết phái để đạt được mục đích nào đó. Họ luôn khiêu khích những người khác phe với mình.
Quân tử xem trọng tình cảm bạn bè, đồng nghiệp, xem trọng mối quan hệ. Kẻ tiểu nhân sẽ tạo mối quan hệ để đạt được lợi ích nào đó của bản thân, ít coi trọng lợi ích của người khác.
4. Xét tâm lợi ích: Quân tử trọng nghĩa, tiểu nhân trọng lợi
Người quân tử coi trọng đạo nghĩa, còn tiểu nhân coi trọng lợi ích. Khi gặp được vấn đề hoặc phải đưa ra lựa chọn; người quân tử luôn là dùng tiêu chuẩn đạo nghĩa để cân nhắc; tiểu nhân sẽ nghĩ đến cách đạt được lợi ích trước tiên.
5. Xét động cơ hành động: Quân tử giúp người vì tình nghĩa, tiểu nhân giúp người vì lợi ích bản thân
Người quân tử có phẩm chất đạo đức cao thượng, có tấm lòng nhân á. Sẵn sàng giúp đỡ người khác với những mục đích tốt đẹp. Nếu xét việc đó không phù hợp đạo nghĩa; quân tử nhất định sẽ không tiếp tay cho kẻ xấu, không vẽ đường cho hươu chạy. Còn tiểu nhân thì ngược lại, thường câu kết với người làm việc xấu ác.
6. Xét ngôn hành: Quân tử gặp sự cố vẫn ôn hòa, tiểu nhân thì nước chảy bèo trôi
Trong cuộc sống hàng ngày, người ta thường có những bất đồng trong quan điểm và cách nhìn nhận vấn đề. Người quân tử có thể dễ dàng dung nhận sự khác biệt. Họ có thể cởi mở, chân thành chia sẽ cách nghĩa của bản thân.
Người tiểu nhân thường giấu giếm cách nghĩ, không có chính kiến; nhìn nhận phiến diện, phụ họa theo người khác, gió chiều nào xuôi chiều ấy, miễn là có lợi cho mình.
7. Xét khí chất: Quân tử giỏi mà không kiêu, tiểu nhân kiêu mà không giỏi
Khổng Tử từng dạy chúng ta rằng “nhìn người chủ yếu xem khí chất”. Quân tử khí định thần nhàn, không có biểu hiện kiêu căng xốc nổi. Tiểu nhân thường kiêu căng, ngạo mạn, tự đại, thích công kích người khác.
Vốn dĩ, con người khi gặp việc vui ý thì tinh thần thoải mái, gặp chuyện xấu thì bị tụt cảm xúc, rơi vào trạng thái tiêu cực. Đây là bản tính của con người, nhưng mỗi người đều là tự phải rèn luyện ý chí để không bị tác động của ngoại cảnh.
8. Xét tấm lòng: quân tử và tiểu nhân
Người quân tử lòng dạ rộng lớn, tính tình thoáng đãng; tiểu nhân thường lo sợ bất an. Tấm lòng rộng lớn cũng là quá trình thông qua rèn giũa tu dưỡng. Khổng Tử nói: “Tri giả bất hoặc; nhân giả bất ưu; dũng giả bất cụ”, tạm dịch: Có kiến thức thì không nghi ngờ, có lòng nhân thì không ưu tư, có dũng cảm thì không sợ hãi.
Quân tử tấm lòng bao dung dễ tha thứ, không oán hận người khác. Tiểu nhân trong nội tâm sáo động, luôn lo sợ bất an, yêu thích, thù hận đều rạch ròi khó tha thứ, khó bao dung được điều trái ngược ý bản thân.
9. Xét chí hướng: Quân tử ngẩng cao đầu, tiểu nhân hướng xuống
Quân tử hướng lên, hiểu nhân nghĩa; tiểu nhân hướng xuống, truy cầu danh lợi. Hướng lên tức là hướng thiện, không ngừng sửa chữa thiếu khuyết, sai lầm. Hướng xuống là không biết sửa đổi, không biết tu thân dưỡng tính, ngày càng tiêu cực và rời xa chuẩn mực đạo đức tốt.
Hướng thiện sẽ lên, theo ác sẽ đổ; bao giờ đi lên cũng khó khăn hơn, phải cố gắng nhiều, phó xuất nhiều; hướng xuống rất dễ dàng, nhưng kết quả lại là hủy diệt chính mình.
10. Xét truy cầu: Quân tử lo đại sự, tiểu nhân lo ấm thân
Quân tử có đạo đức cao thượng, ý chí rộng lớn, tầm nhìn xa rộng; nghĩ về các vấn đề của xã hội, quốc gia đại sự. Còn tiểu nhân thì bụng dạ nhỏ hẹp, tìm cách mưu lợi cho bản thân và gia đình.
Quân tử và tiểu nhân căn bản là hai kiểu người khác nhau hoàn toàn trong suy nghĩ. Dẫn đến sự lựa chọn và hành động cũng khác nhau; tất nhiên kết quả cuối cùng cũng là khác biệt rất lớn.
Trên đây là 10 tiêu chí để phân biệt hai kiểu người “quân tử và tiểu nhân”. Mỗi người chúng ta cũng nên tự kiểm tra lại mình để hoàn thiện bản thân, làm một người quân tử!
Nguồn: (tinhhoa)
[ad_2]
